GICUMBI: ABATUYE I GICUMBI BAHAWE UBUZIMA BUSHYA N’ICYEREKEZO GISHYA BINYUZE MU MAHUGURWA YATEJE IMBERE UBUZIMA BW’IMARI N’IBIDUKIKIJE

Amahugurwa yateguwe n’umushinga Green Gicumbi ku bufatanye n’inzego zitandukanye yahinduye ubuzima n’imitekerereze y’abaturage 632 bo mu Karere ka Gicumbi ku bijyanye n’icungamutungo, ubucuruzi, n’uruhare mu kurengera ibidukikije.

Mu ntambwe ikomeye igamije kurengera ibidukikije no guteza imbere imibereho y’abaturage, abaturage bo mu mirenge icyenda ikikije icyogogo cy’Umugezi w’Umuvumba mu Karere ka Gicumbi bahawe amahugurwa yihariye yo kubongerera ubumenyi ku micungire y’imari, kwihangira imirimo no gukorana n’ibigo by’imari. Aya mahugurwa yateguwe ku bufatanye bw’Ikigega cy’u Rwanda gishinzwe kurengera ibidukikije (Rwanda Green Fund), BK Foundation n’umuryango FESY binyuze mu mushinga Green Gicumbi.

Aba bahuguwe ni abagore n’urubyiruko byiganjemo, aho 58% by’abitabiriye ari abagore naho 175 muri bo ari urubyiruko. Ibi byagaragaje uruhare rukomeye rw’aba baturage mu guteza imbere iterambere rirambye rishingiye ku bushobozi bwabo.

Tuyizere Sandrine, umwe mu banyamuryango b’itsinda Indatwa rikorera mu Murenge wa Cyumba, yavuze ko amahugurwa yahinduye icyerekezo cye cy’imibereho. Ati: “Nari nzi gukoresha amafaranga ariko ntazi gutegura ingengo y’imari yanjye. Ubu narabimenye, ndazigama kandi ntangiye ubucuruzi bwanjye.”

Jean Marie Vianney Ngendabanga wo mu Murenge wa Muhamba nawe yavuze ko ubu abasha gushora amafaranga mu mishinga iciriritse aho kuyabika gusa. Yagize ati: “Amahugurwa yatumye mpindura imyumvire ku micungire y’amafaranga. Ndashora imari aho kubika gusa.”

Abahuguwe bashinze amatsinda 17 yo kwizigamira no kugurizanya, batangiza imishinga mito y’ubuhinzi n’ubworozi irimo korora ingurube, gutunganya ibiribwa no guhinga kijyambere. Byatumye haboneka konti nshya 467 zafunguwe mu bigo by’imari, bigaragaza ko amahugurwa atari amagambo gusa, ahubwo yahise yinjira mu bikorwa.

Teddy Mugabo, umwe mu bayobozi b’umushinga Green Gicumbi, yagaragaje ko amahugurwa nk’aya azamura ubushobozi bw’abaturage mu micungire y’imari bikaba n’intambwe y’ingenzi mu kuramba kw’imishinga irengera ibidukikije. Ati: “Nidufatanya kongerera abaturage ubumenyi bwo gufata ibyemezo byiza mu bijyanye n’imari, tuzagera ku iterambere rirambye kandi rishingiye ku bidukikije.”

Guverineri w’Intara y’Amajyaruguru, Maurice Mugabowagahunde, yashimangiye ko amahugurwa nka aya afite uruhare rukomeye mu gufasha abaturage gutera imbere mu buryo burambye. Yibukije abaturage ko iterambere nyaryo rishingiye ku kwigira, kwirinda gusesagura umutungo nko kuwushyira mu biyobyabwenge.

Ati: “Tujye tuzirikana ko amafaranga akorewe agomba gutekerezwaho neza, aho kuyasesagura mu binyobwa bitemewe n’ibindi biyobyabwenge. Kwishora mu kanyanga ni ukwiyambura amahirwe y’iterambere.”

 Abaturage 632 bahawe amahugurwa biyongera ku bandi barenga ibihumbi 25 bamaze guhugurwa binyuze muri Green Gicumbi. Uyu mushinga watangiye mu 2019, ugamije guteza imbere ubuhinzi burambye no guhangana n’ingaruka z’imihindagurikire y’ibihe mu Karere ka Gicumbi, cyane cyane ku cyogogo cy’Umugezi w’Umuvumba.

Uyu mushinga uteganyijwe kumara imyaka itandatu, watewemo inkunga n’Ikigega Mpuzamahanga GCF, aho hashowemo miliyari zisaga 32 z’amafaranga y’u Rwanda. Ku bufatanye bw’inzego zitandukanye, ibikorwa byakozwe birimo gutunganya amaterasi ku misozi ihanamye, gutera ibiti bivangwa n’imyaka n’ibyatsi birwanya isuri, guteza imbere amashyamba y’imbuto no gufata neza ubutaka binyuze mu mirimo ifatika.


Amahugurwa yahawe abaturage ba Gicumbi ni urugero rwiza rw’uko ubumenyi bushobora guhindura imibereho, bukabyara iterambere rirambye ry’umuturage n’ibidukikije. Iyo abaturage bahawe amahirwe yo kwiga no gushyira mu bikorwa ibyo bize, ntacyo batageraho. Green Gicumbi igaragaza ko iterambere ry’u Rwanda rishoboka iyo rishingiye ku baturage bafite ubumenyi, ubushake n’icyerekezo.


SOURCE: 
https://umuseke.rw/2025/06/abanya-gicumbi-baricinya-icyara-nyuma-yo-guhugurwa-ku-micungire-yimari/

Post a Comment

0 Comments