Ni imwe mu nsanganyamatsiko zikomeje kuba ngombwa mu gihe
turi mu gihe cy'ihindagurika ry’ikirere, aho imihindagurikire y’ibihe, Imvura
nyinshi, ibiza by’umwuzure, imyuzure, imitingito n’ubwo mu Rwanda imitingito
idakunze hagaragara nk’imitingito tubona ku isi, nk’umutingito wabaye. Soma https://imihigonews.blogspot.com/2025/03/umutingito-ukomeye-muri-myanmar.html
n’inkubi nyinshi n’imiyaga mu bice bimwe nab imwe byo mu Rwanda, aha twavuga mu
Turere twa: Gatsibo,nyagatare,kayonza,Rwamagana n’Uturere tumwe na tumwe mu ntara
y’amagepfo,iburengerazuma ndetse n’uturere two mu ntara y’amajyarugu ari naho
ibi biza bikunda kwibasira cyane, ibi bigira ingaruka zikomeye ku buzima
bw’abantu, zirimo kwiyongera kw’indwara, impfu, n’ingaruka ku bukungu
bw’igihugu. Inkuru dukesha ikinyamakuru Kigali today ivuga ko Minisiteri
ishinzwe Ibikorwa by’Ubutabazi (MINEMA) ni urwego rwa Guverinoma y’u Rwanda
rushinzwe gutegura no gushyira mu bikorwa ingamba zo guhangana n’ibiza,
gukumira ingaruka zabyo, no gufasha abagizweho ingaruka n’ibiza. MINEMA kandi
ifite inshingano zo gucunga impunzi no gufasha mu bikorwa by’ubutabazi mu bihe
by’amakuba.
Mu rwego rwo guhangana n’ibiza, MINEMA ikora ibikorwa birimo
gutanga inkunga y’ibiribwa, ibikoresho by’isuku, iby’isukura, no kubaka inzu
z’abaturage basenyewe n’ibiza. Urugero, mu Karere ka Musanze, MINEMA yatangije
igikorwa cyo kubaka inzu 115 zangijwe n’ibiza, mu nzu 200 zigomba kubakirwa
abaturage batishoboye bagizweho ingaruka n’ibiza.
MINEMA kandi ikora ubukangurambaga ku bijyanye no guhangana
n’imihindagurikire y’ikirere, igamije kubungabunga ubuzima no gukomeza
ubushobozi bw’abaturage mu gihe cy’impinduka z’ikirere. Ibi bikorwa bigamije
gukumira no kugabanya ingaruka z’ibiza, ndetse no gufasha mu bikorwa
by’ubutabazi mu bihe by’amakuba.
Imihindagurikire y'Ibihe n'Ingaruka zayo ku Buzima bw’Abaturage
Imihindagurikire y’ibihe ikomeje guteza ibibazo ku buzima
bw’abantu, harimo kwiyongera kw'indwara zishobora guterwa n’imyitwarire
y'ikirere, nk’indwara z'amaso, iz'ibyorezo, izo mu myanya y’ubuhumekero,
n'izindi ndwara z’ibinyabuzima byifashisha ubushyuhe cyangwa imvura nyinshi.
Mu bihugu byinshi byo muri Afurika, harimo n’u Rwanda,
imihindagurikire y'ibihe ikomeje kugira ingaruka ku mirire, aho kubura
imyumbati cyangwa ibihingwa by'ingenzi bishobora guteza ibibazo by'amasomo mu
miryango, kandi bigatuma habaho kwimuka kw'abantu cyangwa impinduka mu buzima
bwabo.
Ingamba zo Kurwanya Imihindagurikire y'Ibihe
Hari ingamba zinyuranye zifasha gukumira indwara ziterwa
n'imihindagurikire y’ibihe. Muri izo ngamba harimo:- Ubukangurambaga
ku bijyanye no guhangana n'imihindagurikire y'ikirere: Hakorwa
ibikorwa byo gukangurira abaturage ku buryo bwo kurwanya no guhangana
n’imihindagurikire y'ibihe, bigamije kubungabunga ubuzima no gukomeza
ubushobozi bw’abaturage mu gihe cy’impinduka z'ikirere.
- Guteza
imbere ubuvuzi bwihuse: Guteza imbere serivisi z’ubuvuzi mu bice
byabereyemo ibiza no gushyiraho uburyo bwo gukurikirana no kuvura abantu
bahuye n’indwara zituruka ku mihindagurikire y'ikirere, by’umwihariko
indwara z’impyiko, iz’umutima, n'iz'ubuhumekero.
- Guteza
imbere gahunda z'ubuzima rusange no gushyiraho ingamba z’ubuzima zihuza
abaturarwanda n’abandi batuye isi: Gushyira imbaraga mu mibereho
myiza, harimo kongera ubuzima bw’imiryango, gukurikirana ibibazo
by’ubuzima n’imihindagurikire y’ibihe, harimo no guhangana n’ibiza byateza
impfu n’indwara mu buryo bwihuse.
Ubufatanye bw’Ibihugu mu Kurwanya Imihindagurikire
y'Ibihe
Imihindagurikire y'ibihe ntabwo ari ikibazo cy’umuryango
umwe cyangwa igihugu kimwe gusa. Ingamba ku rwego rw'isi, harimo amasezerano
n’amahuriro y’ubufatanye hagati y’ibihugu byo mu Karere k’Afurika, mu rwego rwo
guhangana n’imihindagurikire y'ibihe. Amahanga agira uruhare mu kurwanya
imihindagurikire y’ibihe binyuze mu buvugizi bw’amasezerano atandukanye
nk’Amaserano ya Paris ku Mihindagurikire y’Ibihe (Paris Agreement), ajyanye
n’imikorere yo kurengera ibidukikije no kugabanya ibyuka bihumanya.
Icyo U Rwanda Rukora
U Rwanda rwashyizeho ingamba zikomeye zo guhangana
n’imihindagurikire y'ibihe, harimo gahunda z’uburezi ku baturage, gahunda yo
gukumira ibiza, no kurengera ubuzima bw'abaturage. Mu rwego rw’ubuvuzi, u
Rwanda rwashyizeho gahunda zitandukanye zo gukurikirana ubuzima bw’abantu mu
bihe by’ibiza, nk’ubuvuzi bwihutirwa mu gihe habaye imyuzure cyangwa
imitingito.
Gukomeza Gukora Ubushakashatsi
Gukomeza gukora ubushakashatsi ku mihindagurikire y'ibihe no
kubishyira mu ngamba z’ubuzima birakenewe cyane mu rwego rwo gufasha abaturage
kugira ubumenyi buhagije bwo gukumira indwara no guhangana n’imihindagurikire
y’ibihe. Mu Rwanda, ubushakashatsi bwashyizwe imbere mu rwego rwo kumenya
ingaruka z’imihindagurikire y’ibihe no gufasha abaturage kuyirwanya.
Ni imwe mu nsanganyamatsiko zikomeje kuba ngombwa mu gihe turi mu gihe cy'ihindagurika ry’ikirere, aho imihindagurikire y’ibihe, Imvura nyinshi, ibiza by’umwuzure, imyuzure, imitingito n’ubwo mu Rwanda imitingito idakunze hagaragara nk’imitingito tubona ku isi, nk’umutingito wabaye. Soma https://imihigonews.blogspot.com/2025/03/umutingito-ukomeye-muri-myanmar.html n’inkubi nyinshi n’imiyaga mu bice bimwe nab imwe byo mu Rwanda, aha twavuga mu Turere twa: Gatsibo,nyagatare,kayonza,Rwamagana n’Uturere tumwe na tumwe mu ntara y’amagepfo,iburengerazuma ndetse n’uturere two mu ntara y’amajyarugu ari naho ibi biza bikunda kwibasira cyane, ibi bigira ingaruka zikomeye ku buzima bw’abantu, zirimo kwiyongera kw’indwara, impfu, n’ingaruka ku bukungu bw’igihugu. Inkuru dukesha ikinyamakuru Kigali today ivuga ko Minisiteri ishinzwe Ibikorwa by’Ubutabazi (MINEMA) ni urwego rwa Guverinoma y’u Rwanda rushinzwe gutegura no gushyira mu bikorwa ingamba zo guhangana n’ibiza, gukumira ingaruka zabyo, no gufasha abagizweho ingaruka n’ibiza. MINEMA kandi ifite inshingano zo gucunga impunzi no gufasha mu bikorwa by’ubutabazi mu bihe by’amakuba.
Mu rwego rwo guhangana n’ibiza, MINEMA ikora ibikorwa birimo gutanga inkunga y’ibiribwa, ibikoresho by’isuku, iby’isukura, no kubaka inzu z’abaturage basenyewe n’ibiza. Urugero, mu Karere ka Musanze, MINEMA yatangije igikorwa cyo kubaka inzu 115 zangijwe n’ibiza, mu nzu 200 zigomba kubakirwa abaturage batishoboye bagizweho ingaruka n’ibiza.
MINEMA kandi ikora ubukangurambaga ku bijyanye no guhangana n’imihindagurikire y’ikirere, igamije kubungabunga ubuzima no gukomeza ubushobozi bw’abaturage mu gihe cy’impinduka z’ikirere. Ibi bikorwa bigamije gukumira no kugabanya ingaruka z’ibiza, ndetse no gufasha mu bikorwa by’ubutabazi mu bihe by’amakuba.
Imihindagurikire y’ibihe ikomeje guteza ibibazo ku buzima bw’abantu, harimo kwiyongera kw'indwara zishobora guterwa n’imyitwarire y'ikirere, nk’indwara z'amaso, iz'ibyorezo, izo mu myanya y’ubuhumekero, n'izindi ndwara z’ibinyabuzima byifashisha ubushyuhe cyangwa imvura nyinshi.
Mu bihugu byinshi byo muri Afurika, harimo n’u Rwanda, imihindagurikire y'ibihe ikomeje kugira ingaruka ku mirire, aho kubura imyumbati cyangwa ibihingwa by'ingenzi bishobora guteza ibibazo by'amasomo mu miryango, kandi bigatuma habaho kwimuka kw'abantu cyangwa impinduka mu buzima bwabo.
Ingamba zo Kurwanya Imihindagurikire y'Ibihe
Hari ingamba zinyuranye zifasha gukumira indwara ziterwa n'imihindagurikire y’ibihe. Muri izo ngamba harimo:
- Ubukangurambaga ku bijyanye no guhangana n'imihindagurikire y'ikirere: Hakorwa ibikorwa byo gukangurira abaturage ku buryo bwo kurwanya no guhangana n’imihindagurikire y'ibihe, bigamije kubungabunga ubuzima no gukomeza ubushobozi bw’abaturage mu gihe cy’impinduka z'ikirere.
- Guteza imbere ubuvuzi bwihuse: Guteza imbere serivisi z’ubuvuzi mu bice byabereyemo ibiza no gushyiraho uburyo bwo gukurikirana no kuvura abantu bahuye n’indwara zituruka ku mihindagurikire y'ikirere, by’umwihariko indwara z’impyiko, iz’umutima, n'iz'ubuhumekero.
- Guteza imbere gahunda z'ubuzima rusange no gushyiraho ingamba z’ubuzima zihuza abaturarwanda n’abandi batuye isi: Gushyira imbaraga mu mibereho myiza, harimo kongera ubuzima bw’imiryango, gukurikirana ibibazo by’ubuzima n’imihindagurikire y’ibihe, harimo no guhangana n’ibiza byateza impfu n’indwara mu buryo bwihuse.
Imihindagurikire y'ibihe ntabwo ari ikibazo cy’umuryango umwe cyangwa igihugu kimwe gusa. Ingamba ku rwego rw'isi, harimo amasezerano n’amahuriro y’ubufatanye hagati y’ibihugu byo mu Karere k’Afurika, mu rwego rwo guhangana n’imihindagurikire y'ibihe. Amahanga agira uruhare mu kurwanya imihindagurikire y’ibihe binyuze mu buvugizi bw’amasezerano atandukanye nk’Amaserano ya Paris ku Mihindagurikire y’Ibihe (Paris Agreement), ajyanye n’imikorere yo kurengera ibidukikije no kugabanya ibyuka bihumanya.
Icyo U Rwanda Rukora
U Rwanda rwashyizeho ingamba zikomeye zo guhangana n’imihindagurikire y'ibihe, harimo gahunda z’uburezi ku baturage, gahunda yo gukumira ibiza, no kurengera ubuzima bw'abaturage. Mu rwego rw’ubuvuzi, u Rwanda rwashyizeho gahunda zitandukanye zo gukurikirana ubuzima bw’abantu mu bihe by’ibiza, nk’ubuvuzi bwihutirwa mu gihe habaye imyuzure cyangwa imitingito.
Gukomeza Gukora Ubushakashatsi
Gukomeza gukora ubushakashatsi ku mihindagurikire y'ibihe no kubishyira mu ngamba z’ubuzima birakenewe cyane mu rwego rwo gufasha abaturage kugira ubumenyi buhagije bwo gukumira indwara no guhangana n’imihindagurikire y’ibihe. Mu Rwanda, ubushakashatsi bwashyizwe imbere mu rwego rwo kumenya ingaruka z’imihindagurikire y’ibihe no gufasha abaturage kuyirwanya.
![]() |
Umutigito wibasiye igihugu cya Myanman |
![]() |
Mu rwanda mu butuka bushobora guteza ibibazo mu bice by'imisozi |
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ijambo_ryange.png
0 Comments
Ibihe byiza! Tanga ibitekerezo byawe ku nkuru